CSS چیست؟
CSS چیست؟ CSS یا Cascading Style Sheets یک زبان است که در طراحی وب برای تغییر و بهبود ظاهر صفحات استفاده میشود. مانند دکوراسیون در یک محیط زندگی که به آن جومیدانی و صمیمیت میبخشد، CSS نیز به وبسایتها زیبایی و جذابیت میبخشد تا کاربران را جذب کند و بازدید آنها را افزایش دهد. با استفاده از سی اس اس ، میتوانید قوانین و قالبهای سبکی را تعریف کنید که به تمام صفحات وبسایت اعمال شود و آنها را به شکلی منظم و زیبا نمایش دهید.
CSS قابلیتهای متنوعی دارد، از جمله تغییر رنگ و فونت متن، تنظیم فضاها و حاشیهها، اعمال تصاویر پشت زمینه، تنظیم اندازه و موقعیت المانها، ایجاد انیمیشنها و انتقالهای تصویری و بسیاری قابلیتهای دیگر. با استفاده از CSS ، میتوانید طرح بندی و ظاهر وبسایت خود را به طور جداگانه از ساختار HTML تعیین کنید و به راحتی قابلیت تغییر و بهبود آن را داشته باشید.
بنابراین، CSS به عنوان یک ابزار قدرتمند در طراحی وب استفاده میشود که به شما امکان میدهد ظاهر و استایل صفحات وب را بهبود داده و آنها را جذاب و قابل توجه کنید.
در ادامه با مبحث CSS چیست؟ آشنا می شوید:
راهنمای مقاله
ToggleCSS چیست؟
اگر از ما بپرسید که برای شروع یادگیری طراحی وب اولین قدم چیست، پاسخ ما بدون شک آموزش HTML و سپس ( CSS چیست؟ ) است. این دو زبان به همراه یکدیگر معنا و ارزش بیشتری پیدا میکنند. زیرا میتوان سی اس اس را به عنوان یک تکمیل کننده برای HTML در نظر گرفت که هدف آن پر کردن نقاط ضعف و خلاءهای HTML است. مخفف CSS Cascading Style Sheets است و به معنای “برگههای آبشاری” است.
این زبان توسط کنسرسیوم جهانی وب یا W3C برای فرم دهی به صفحات وب HTML و اجزای مختلف آن توسعه یافته است. به طور واقعی، سی اس اس یک زبان نشانهگذاری است که امکان میدهد ساختار صفحات وب را از چیدمان عناصر تا تغییر رنگبندی و فونتها شکل دهید. این زبان همراه با HTML و JavaScript به عنوان هستههای اصلی طراحی صفحات وب شناخته میشوند.
دنیای وب بدون زبان CSS چگونه میشد؟
CSS چیست؟ CSS اصولاً مشابه پوست و گوشت و در نهایت کت و شلوار صفحات وب عمل میکند. با استفاده از CSS، طراحان وب قادرند بدون محدودیت خلاقیت خود، طرحهای دلخواه خود را در صفحات سایت پیادهسازی کنند.
آیا متوجه شدهاید که اگر سی اس اس وجود نداشته باشد، دنیای وب به شکلی زشت و ناخوشایند خواهد بود؟
در گذشته، برای ساخت صفحات وب، همه چیز بر اساس کدهای HTML بود. طراحان وب برای ساخت صفحهها و اعمال ویژگیهای ظاهری مختلف مانند تغییر رنگ و اندازه عناصر صفحه، مجبور بودند از خاصیتهای داخلی HTML استفاده کنند. آنها باید این تغییرات را در هر صفحه وب و بر روی هر عنصر مورد نظر اعمال کنند. این فرایند طراحی سایت را زمانبر و پیچیده میکرد.
آشنایی با نحوه عملکرد CSS
اولین کلمه در CSS، “Cascading” یا “آبشاری”، به این نکته اشاره میکند که کدهای CSS به صورت پیش فرض به ترتیب از بالا به پایین پردازش و اجرا میشوند. با استفاده از ( CSS چیست؟ ) ، شما میتوانید با ایجاد یک فایل خارجی (Style Sheet) ویژگیهای مختلف را برای اجزای صفحات وب سایت تعیین کنید.
به عبارتی، تغییراتی که با استفاده از ( CSS چیست؟ ) در یک صفحه وب ایجاد میکنید، بر روی تمامی زیرمجموعههای آن تاثیر میگذارد. به عنوان مثال، اگر رنگ متن یک صفحه را تغییر دهید، تمامی زیرمتنها مانند پاراگرافها و سرخطها نیز همان رنگ را خواهند داشت. تصویر بالا نمونهای از یک فایل CSS یا “Styles” است.
فرانت اند (Front End) به چه معناست؟
CSS یکی از زبانهای بسیار پرکاربرد در طراحی فرانت اند است و به مجموعهای از تکنولوژیها اطلاق میشود که بر روی ظاهر و گرافیک سایت تأثیر میگذارند و هیچ ارتباطی با عملکرد آن ندارند. در فرانت اند، تنها با عناصر بصری سایت کار میکنیم و هر تغییری که ایجاد میکنیم، در چهره سایت به طور مشخصی نمایان میشود. زبانهای HTML، JS و CSS از اصلیترین اجزای فرانت اند محسوب میشوند.
مثالی از CSS در دنیای واقعی :
اکنون که مفهوم CSS چیست؟ را درک کردهایم و میدانیم چه اهمیتی در دنیای وب دارد، قصد داریم شما را با ساختار این زبان آشنا کنیم. فرض کنید میخواهید یک پاراگراف را از بقیه پاراگرافهای دیگر متمایز کنید. برای این منظور، میتوانید پس زمینه آن را قرمز و رنگ فونت را سفید در نظر بگیرید.
کدهای CSS به طور چشمگیری شبیه به زبان انسان هستند، لذا یادگیری این زبان بسیار آسان است. در کد بالا، خاصیتهای CSS به صورت اختصاصی به المان پاراگراف (p) اعمال شده است. این بخش از کدهای CSS به عنوان انتخاب کننده یا selector شناخته میشود. همچنین تمام بخشهای داخل براکتها به عنوان بلوک declaration شناخته میشوند. هر خط درون بلوک declaration یک declaration است که از دو بخش تشکیل شده است.
روشهای اضافه کردن CSS به صفحه HTML
اکنون که مطلع شدیم CSS چیست؟ و چه خصوصیاتی دارد، مناسب است به معرفی روشهای استفاده از آن در کد بپردازیم. برای استفاده از CSS، سه روش برای توسعه دهندگان در دسترس است که در این قسمت از مطلب به بررسی این سه روش میپردازیم.
یک روش استفاده از CSS به نام “inline style” وجود دارد که میتوانید کدهای CSS را درون تگهای HTML تعریف کنید. این روش معمولاً توصیه نمیشود، زیرا با گذر زمان و افزایش اندازه پروژه، کدها بسیار غیرمنظم میشوند و در آینده ممکن است باعث ابهام شوند.
در روش “internal style”، میتوانید تمام کدهای CSS را درون تگهای باز و بسته <style></style> که در صفحه HTML نوشته شده است، قرار دهید. این روش معمولاً زمانی استفاده میشود که میخواهید یک استایل خاص را فقط در یک صفحه خاص تعریف کنید.
از طریق روش “External Style”، شما میتوانید یک صفحه دیگر با پسوند CSS ایجاد کنید و در آن کدهای CSS را بنویسید. سپس کافیست صفحات HTML مورد نظر خود را با استفاده از تگهای <link> به این صفحهها متصل کنید. در این روش، باید آدرس فایل صفحه CSS را در ویژگی href تگ link قرار دهید.
در طراحی صفحات وب، استفاده از هر یک از این روشها بسته به نیازهای مورد استفاده صورت میگیرد. همانطور که اشاره شد، خواص CSS به ترتیب و از بالا به پایین بررسی و اعمال میشوند. این بدان معناست که انتخاب نهایی خواص به صورت اولویتی انجام میشود. اولویت انتخاب خواص نهایی به شرح زیر است:
- استایلهای inline
- فایلها و تگهای CSS
- تنظیمات پیشفرض مرورگرها
و در صورتی که همه خواص دارای اولویت یکسان باشند، خواصی انتخاب میشوند که آخرین بار نوشته شده باشند.
چرا باید از CSS استفاده کنیم؟
استفاده از CSS در طراحی صفحات وب اساسیترین کاربرد آن میباشد. CSS قابلیت بسیار بیشتری نسبت به HTML دارد و به شما امکان میدهد تغییراتی را در طراحی صفحات وب ایجاد کنید، بدون نیاز به تغییرات زیاد در ساختار HTML و با سرعت بیشتری. در ادامه این مقاله، به بررسی دلایل استفاده از کدهای CSS در صفحات وب میپردازیم.
- زیبا سازی و بهبود طراحی صفحات وب: CSS به شما امکان میدهد استایل و ظاهر صفحات را بهبود دهید و آنها را زیباتر کنید. با استفاده از CSS، میتوانید رنگها، فونتها، حاشیهها، پسزمینهها و سایر ویژگیهای ظاهری را به دلخواه تغییر دهید.
- جدا سازی استایل از ساختار: با استفاده از CSS، میتوانید استایلها را از ساختار HTML جدا کنید. این به شما اجازه میدهد که تغییراتی را در استایلها اعمال کنید بدون تأثیر بر ساختار و محتوای صفحه.
- قابلیت باز استفاده: با استفاده از CSS، میتوانید استایلها را در فایلهای جداگانه قرار داده و در صفحات مختلف وبسایت خود استفاده کنید. این باعث میشود که تغییرات در استایلها به صورت یکجا اعمال شود و باز استفاده از کدهای استایل راحتتر شود.
- کارایی و بهینهسازی: با استفاده از CSS، میتوانید کدهای کوتاهتر و مؤثرتری برای استایلدهی استفاده کنید. این باعث بهبود کارایی و سرعت بارگیری صفحات وب میشود.
- پشتیبانی از مرورگرهای مختلف: CSS به خوبی با مرورگرهای مختلف سازگاری دارد و از قابلیتهای پیشرفته مانند پشتیبانی از رسانهها، ترکیب رنگها و تنظیمات متن پشتیبانی میکند.
بنابراین، استفاده از CSS در طراحی صفحات وب بسیار حیاتی است و به شما امکان میدهد طراحی خود را بهبود دهید و به سادگی تغییراتی را اعمال کنید.
مزایای CSS چیست؟
استفاده از CSS به شما امکان میدهد کدنویسی بهتری داشته باشید و از یک قطعه کد برای صفحات HTML مختلف استفاده کنید، که این باعث صرفهجویی در زمان میشود. علاوه بر این، CSS به بهبود سئو سایت کمک میکند و به عبارت دیگر، SEO Friendly است. استفاده از این کدها تأثیر بسیار مثبتی بر زیبایی و قابلیت دسترسی صفحات وب، سازگاری با دستگاهها و مرورگرهای مختلف و در نهایت بهبود تجربه کاربری دارد. برخی از مزایای دیگر این زبان به شرح زیر است:
- قابلیتهای بیشتر برای کار با اجزای صفحه نسبت به HTML.
- بهبود سرعت و زمان بارگذاری صفحات وب.
- امکان ایجاد جلوههای تصویری و انیمیشنهای جذاب.
- نگهداری آسانتر از کدها.
- جلوگیری از کدنویسی ناهماهنگ و نااصولی.
- جدا سازی استایلها از ساختار HTML.
- پیشفرضهای مرورگرها.
بنابراین، استفاده از CSS در طراحی صفحات وب دارای تأثیرات بسیار مثبتی است و به شما امکان میدهد کدهای بهتری ایجاد کنید و از ویژگیهای زیبایی و کاربردی بیشتری بهرهمند شوید.
معایب CSS چیست؟
زبان ( CSS چیست؟ ) ، علاوه بر مزایا و امکانات زیادی که دارد، محدودیتها و نقاط ضعفی نیز دارد. برخی از محدودیتهای این زبان عبارتند از:
- ناتوانی در انتخاب والد: در ( CSS چیست؟ ) ، نمیتوان برای هر عنصر به صورت مستقیم والد آن را انتخاب کرد. این محدودیت به دلیل بهبود عملکرد و نمایش صفحات وب در مرورگرهای مختلف وجود دارد.
- محدودیت در نامگذاری نقشها: در زمان ارجاع به اسکریپتهای قسمت کاربر و تغییر Selectorها، نمیتوان به راحتی نقشها را نامگذاری کرد. این مسئله میتواند مشکلاتی را برای برنامهنویسان ایجاد کند.
- تفاوت در عملکرد CSS در مرورگرهای مختلف: سی اس اس در مرورگرهای مختلف ممکن است به صورت متفاوت کار کند که این میتواند برای برنامهنویسان مشکلاتی ایجاد کند.
- دسترسی آزاد به تغییرات: به دلیل ماهیت متن باز سی اس اس، برنامهنویسان میتوانند به راحتی هرگونه تغییری در کدها ایجاد کنند. این میتواند باعث ورود برنامهنویسان به دام تغییرات ناخواسته شود که ممکن است بر ظاهر کل سایت تأثیر بگذارد.
به طور کلی، هرچند که سی اس اس امکانات بسیاری را در طراحی صفحات وب فراهم میکند، اما محدودیتهایی نیز در کار با این زبان وجود دارد که برنامهنویسان باید به آنها دقت کنند.
ریسپانسیو کردن با CSS چیست؟
در گذشته، بیشتر افراد برای مشاهده صفحات وب از طریق سیستمهای کامپیوتری استفاده میکردند. اما با پیشرفت تکنولوژی، دسترسی به اینترنت از طریق دستگاههایی مانند گوشیها، تبلتها و ساعتهای هوشمند بهبود یافته است. این تغییرات سبب شده است که توسعهدهندگان به سازگاری صفحات وب با این دستگاههای هوشمند توجه بیشتری بکنند.
سازگار کردن صفحات وب با دستگاههای مختلف به معنای ایجاد واکنشگرا (Responsive) است. به عبارت دیگر، باید بتوانید صفحات وب را در رزولوشنهای مختلف مشاهده کنید بدون اینکه با مشکلاتی مواجه شوید. امروزه با استفاده از فریمورکهایی که برای CSS طراحی شدهاند، پیادهسازی این قابلیت بسیار ساده و سریع تر شده است.
آشنایی با نسخههای CSS
نسخههای مختلف CSS با هدف تکمیل نسخههای قبلی و ارائه ویژگیهای جدید معرفی شدهاند. در اینجا به طور خلاصه به توضیح هر یک از این نسخهها میپردازیم. اما باید توجه داشت که این توضیحات فقط به منظور آشنایی با تاریخچه CSS و نسخههای آن است و ممکن است برای کسانی که با این موضوع آشنایی کافی ندارند، کمی پیچیده به نظر برسد. امروزه بیشتر از نسخههای سوم و چهارم CSS استفاده میشود.
CSS 1
CSS 1، که در سال 1996 به طور رسمی معرفی شد، اولین نسخه از CSS بود.
اکنون با معرفی نسخههای جدیدتر، استفاده از CSS 1 توصیه نمیشود. برخی از ویژگیهای کلیدی این نسخه از CSS عبارتند از:
- امکانات مربوط به فونت، از جمله ایجاد سبک و تنظیم Font face و Emphasis.
- قابلیت تغییر رنگ، تخصیص رنگ به پس زمینه و سایر عناصر متن.
- امکان تنظیم فاصله بین کلمات و سطرها در متن (Alignment).
- قابلیت اضافه کردن کادر (Border)، حاشیه (Margin) و لایهبندی (Padding) به صفحات وب.
- قابلیت کلاسبندی گروهی از ویژگیها (Attributes).
CSS 2
این نسخه در سال 1998 معرفی شد و برخی از ویژگیهای جدید آن عبارتند از:
- قابلیت تنظیم جایگاه اجسام به سه روش: ثابت، متغیر و وابسته به سایر اجسام.
- شناخت انواع فایلهای چندرسانهای.
- قابلیتهایی برای طراحی متن مانند تنظیم راستچین بودن نوشتهها.
این نسخه همچنین دو اصلاحیه CSS 2.1 و CSS 2.2 را نیز شامل میشد، اما در کل، استفاده از این نسخه نیز در حال حاضر توصیه نمیشود.
CSS 3
CSS 3 در سال 1999 معرفی شد و به عنوان یک تحول عظیم در بهبود نسخههای سی اس اس در نظر گرفته میشود. این نسخه دارای یک ساختار ماژولار است و امکانات آن در قالب ماژولهای مختلف برای طراحان در دسترس قرار میگیرد. تا سال 2012، تقریباً 50 ماژول معرفی شد که امکاناتی مانند استفاده از تصویر در پسزمینه، اضافه کردن فرمهای چندستونی و غیره را برای طراحی وبسایتها فراهم میکنند.
CSS 4
در واقع، استانداردی به نام CSS 4 وجود ندارد، زیرا توسعهدهندگان CSS 3 به بهبود و توسعه هر یک از ماژولها پرداختهاند و این سطح، در واقع از تعدادی از ماژولهای سطح 4 تشکیل شده است. برخی از این ماژولها شامل Image value، Background و Selectors هستند که بسیار کاربردی هستند.
پشتیبانی مرورگرها از CSS
در اوایل معرفی CSS، بسیاری از مرورگرها قادر به تفسیر و تجزیه کدهای آن نبودند. به همین دلیل، توسعهدهندگان مجبور بودند از تکنیکی به نام CSS Hack استفاده کنند. با استفاده از این تکنیک، برنامهنویسان مشخص میکنند کد CSS را که در مرورگرهای پشتیبانی نمیشود، نمایش ندهند.
پس از آن، مرورگر Internet Explorer 3 شروع به پشتیبانی از کدهای CSS کرد و در سال 2008 و در نسخه هشتم خود، توانست به طور کامل CSS 2 را پشتیبانی کند. امروزه بیشتر مرورگرها از CSS پشتیبانی میکنند، اما هنوز هم ممکن است توسعه نسخههای سی اس اس با مشکلاتی همراه باشد.
جمع بندی
در این مقاله، به بررسی CSS چیست؟ پرداختیم و نقش مهم آن و مزایا و کاربردهای اصلی آن را بررسی کردیم.
اما به هیچ وجه فراموش نکنید که برای طراحی وبسایت، یادگیری سی اس اس به تنهایی کافی نیست و نیاز به آشنایی با HTML و جاوا اسکریپت نیز دارید. با استفاده از منابع آموزشی و تمرینات پروژهمحور، میتوانید زمان یادگیری خود را به شدت کاهش دهید و بعد از چند هفته، قادر خواهید بود از قابلیتهای CSS در کدهای خود استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید